United Economy zet zich, door samenwerking, in voor de nieuwe economie die aan het ontluiken is. Maar hoe kijken de ondernemers – die het dagelijks aan den lijve ervaren – naar de nieuwe economie?
Vandaag de beurt aan UE-Kwartiermaker Erik Toenhake van Aarden om hierover te vertellen. Aarden is dé plek waar mooie maatkleding en een betere wereld samenkomen. Maar bij Aarden draait het niet alleen om een duurzaam product, het gaat om systeemverandering…
Erik, hoe draag je met jouw bedrijf bij aan een nieuwe economie gebaseerd op echte waarde(n)?
“Met coöperatie Aarden laten we zien dat het anders kan. Door ons te organiseren als coöperatie zijn klanten van Aarden ook de gezamenlijke investeerders geworden. Als ondernemer sta ik niet meer alleen; we zijn nu een collectief dat bouwt aan een eerlijke en duurzame mode-industrie.
Zo vormen we een praktisch voorbeeld dat laat zien dat het niet alleen om geld draait, dat aandeelhouders niet de dienst uitmaken. Samen met onze leden hebben we onze eigen kledingwinkel. Waar iedereen koopt tegen inkoopprijs en we geen winst nastreven. Eerlijk, transparant en zo duurzaam mogelijk.”
De ‘nieuwe economie’ is op veel manieren te definiëren. Hoe zou jij het onder woorden brengen?
“Voor mij gaat het om een economie van respect. Respect naar de keten waarin de producten worden gemaakt en respect naar de klanten die de producten kopen en recht hebben op goede kwaliteit. Door niet het economisch gewin maar respect op de eerste plaats te zetten, wordt het bestaande destructieve patroon doorbroken.”
Merk je dat de manier waarop onze huidige economie functioneert, jou en je idealen in de weg zit?
“Zeker. De huidige economie is gebaseerd op lage prijzen. Die lage prijzen zijn mogelijk doordat dit ergens in de keten ten koste van anderen gaat, of ten koste van het milieu. Door massaproductie, het gebruik van goedkope grondstoffen van lage kwaliteit en het uitbuiten van arbeidskrachten, kunnen wij als consument spullen kopen – en vervolgens snel weer afdanken – tegen een lage prijs. Alleen is het op de lange termijn juist een heel hoge prijs: het gaat ten koste van de generaties na ons.”
Als jij de economie anders mocht inrichten, wat zou je dan doen?
“Ik geloof niet in importheffingen, maar een prijs betalen voor de schade die iets aanricht zou wel terecht zijn. Of wellicht het hanteren van een minimumprijs, als dat makkelijker in te voeren is. Stel dat T-shirts altijd minimaal € 10,- kosten, dan gaan mensen op zoek naar een kwaliteits-shirt waar je langer mee doet. Nu wordt kleding te gemakkelijk afgedankt. Als de prijs wat hoger is, gaat de kwaliteit omhoog én ga je bewuster met spullen om.
Ook zou ik het een goed idee vinden om een btw-voordeel te geven aan schone alternatieven, hoe lastig de beoordeling daarvan misschien ook zal zijn.”
Je bent, zoals ik dat noem, dagelijks actief in én voor de nieuwe economie. Wat brengt jou dat persoonlijk?
“Het brengt me het gevoel dat ik niet heb weggekeken. Dat ik een bijdrage heb willen leveren aan een mooiere wereld voor mijn kinderen en kleinkinderen. Ik streef daarbij naar realistisch idealisme. Want ik heb een ideaal, maar we leven nu. We hebben te maken met hoe onze economie nu functioneert. Dus ben ik me ervan bewust dat ook ik niet alles perfect kan doen, maar ik kan wel mijn bijdrage leveren.”
Welke tips heb je voor mensen die mee willen doen in de nieuwe economie?
“Ik zei altijd: ‘Begin er niet aan, want als je veel geld wilt verdienen dan moet je iets anders gaan doen.’ Dat is natuurlijk om een spiegel voor te houden, maar het is nog steeds waar. Mijn echte tip is daarom: ‘Wees een realistisch idealist, hou voor ogen hoe je impact kunt maken, wat je daarvoor nodig hebt en denk vooruit’.”
Erik, dank voor dit interview. En vooral bedankt voor je doorzettingsvermogen, moed en realiteitszin!
Door Heidi Leenaarts, 12 maart 2025
