Een superinteressant gesprek had ik met Chantal van Schaik, over haar bedrijf en hoe zij aankijkt tegen de nieuwe economie. Chantal is directeur van Holland Houtland, een absolute koploper op het gebied van biobased bouwen, wat onder andere blijkt uit het winnen van de Circulair Hero Award en REBF pionieer Award.
Chantal en mede-directeur Sandra Nap ontwikkelden een visie die voor zowel de boeren als de bouw het stikstof- en CO2-probleem helpt oplossen. Die visie houdt in dat biobased (rest)producten, afkomstig van boerenbedrijven, op grote schaal worden toegepast in de bouw. Zo is stro bijvoorbeeld een heel goed isolatiemateriaal. En dat terwijl steenwol (wat nu vaak voor isolatie wordt ingezet) enorm veel milieuschade met zich meebrengt, onder andere door het tot 1500 graden Celsius te verhitten voordat het isolatiemateriaal is.
Maar het blijft niet bij een visie alleen. Het aantal opdrachtgevers dat zich door Holland Houtland laat adviseren en begeleiden neemt steeds verder toe. Chantal: “Al is biobased bouwen op dit moment nog steeds een niche markt, er zijn gelukkig al veel successen behaald. Zo zijn woningcorporaties in een jaar tijd van 4% naar 8% biobased bouwen aandeel gegaan, een verdubbeling. Dat is een ontwikkeling die wij voortdurend aanjagen en het is mooi dat er beweging is. Zo is er de Nationale Aanpak Biobased Bouwen, een programma van de Rijksoverheid waarin zo’n 200 miljoen is bestemd voor het stimuleren van grootschalig gebruik van biobased bouwmaterialen.”
Als transitiemaker komt Chantal op allerlei manieren de beperkingen en drempels van het huidige economische systeem tegen. Als ze de economie zelf opnieuw mag inrichten, dan ziet ze drie belangrijke veranderingen voor zich:
-
- (Investerings)beslissingen nemen we dan niet alleen op financiële bancaire gronden, maar ook op andere waarden. Dus die andere waarden dienen ook een plek te krijgen in de boekhouding, in de berekeningen;
-
- Afhankelijkheden inbouwen in de keten helpt om verantwoordelijkheden daar neer te leggen waar ze horen. Als niet alleen de huiseigenaar maar ook het bouwbedrijf financiële consequenties ervaart van een hoog energieverbruik, intensief onderhoud en de (on)mogelijkheid om materialen te hergebruiken bij einde gebruiksduur, dan stimuleert dat innovatie in de goede richting. Nu ligt de verantwoordelijkheid veel te makkelijk bij een ander of in de toekomst. Gezamenlijke verantwoordelijkheid en het gezamenlijk dragen van de consequenties is een goede spelregel in de nieuwe economie;
-
- Ook ben ik ervoor om niet alles aan de markt over te laten. Neem de maatschappelijke waardes zoals een fijne wijk, maatschappelijke voorzieningen, zorg, eenzaamheid tegengaan etc. mee in het grondbeleid. De ééndimensionale jaarbegroting is nu veelal leidend in de besluitvorming. Er is echter meer nodig op de veranderende woonvraag van onder andere 1-persoonshuishoudens, ouderen en zeker ook jongeren, alsmede op het betaalbaar houden van woningen en andere maatschappelijke ontwikkelingen.
Chantal, dank je wel voor de ‘strijd’ die je levert. Ik wens jullie nog veel belangrijke doorbraken toe!
Als afsluiter Chantals tip aan iedereen die zich inzet voor een duurzame, rechtvaardige toekomst: neem geen genoegen met de dingen een beetje minder slecht doen dan voorheen. In Chantals woorden: “Denk er grondig over na, kijk met andere ogen en DOE HET IN ÉÉN KEER GOED!”
